341, 5
341, 6 Amen.
Coutumes de Castelnau-de-Rivière-Basse: Electronic Edition
Creation of machine readable version: Thomas Field
Conversion to TEI-conformant markup and verb tagging: Thomas Field
Source: Malartic, A. Coutumes de Castelnau-de-Rivière-Basse: leur confirmation en 1309 et en 1598. Souvenir de Bigorre 8 (1888): 337-384.
-
Publication consists of one text. Larcher copied this document into his Dictionnaire, apparently from a manuscript he inspected “chez M. de la Porte à Maubourguet.”
-
The text contains some incoherent passages, perhaps hastily transcribed by Larcher.
Explanation of editorial principles
- Emendations and modifications have been indicated with an underline; a pop-up annotation provides the original reading and the name of the editor responsible for the change.
- Gaps of various kinds are indicated by [...], and a pop-up annotation furnishes an explanation, where one is available.
- Passages that are not in Gascon are indicated in blue.
- Passages whose readings are uncertain are italicized. Strike-throughs in the ms. are presented as such here, and scribal additions (in the margins, for example) are given as italicized text in brackets.
- Numbers in the left margin indicate page and line numbers in the original publication.
- To highlight the verbs that occur in the text and to make their analysis visible, click the “ANALYSIS” button.
CoutCastelnRivBM.1 (copy), 3669 words
Castelnau-de-Rivière-Basse (south) 1309
Redactor = Bernad David, public notari de Castetnau e de tota la terra
d’Aribera
MS. Tarbes,
A.D. Hautes-Pyrénées,
Larcher, Dictionnaire, no.?,
18th c.
341, 7 Coneguda causa sia aus presens e aux
341, 8 abiedors, que
nos Bernad, per la gracie de Diu
341, 9 conte d’Armanhac de Fezensac e
de Rhodez, e
341, 10 senhor de Castetnau e de tota la terra de
341, 11 Ribera, de nostra propria volontat, e a la
341, 12 supplication e requesta e pregarias dels jurats e de
342, 1 la beziau universitat de Castelnau de Ribera,
342, 2 per nos
e per nostes heretz natz e a neysser,
342, 3 presens e abiedors, dam e autreyam e
342, 4 confermam los
fors e las costumas aus besiis de
342, 5 Castelnau det Ribera, e a lors
heretz natz e a
342, 6 neyxer, presens e abiedors per totz temps.
342, 7 Losquoals fors e costumas son aquetz que aprez s’en
342, 8 seguin.
342, 9 I. Item, for e costume es el Castetnau
342, 10 d’Aribera, que lou
senhor los deu
jurar sober
los
342, 11 santz Evangelis, que het lor sera bon senhor e
342, 12 dret e
leyau, et los tiera e los observara los
342, 13 fors et las costumes e los deffenera
de totz
342, 14 maux et de totas gens a son leyau poder.
343, 1 II. Item, aprez ladicta besiau lo deu
jurar
343, 2 senhoria, que seran au senhor bons e dretz e
343, 3 leyaus a lor
leyau poder.
343, 4 III. Item, for e costuma ez, que lo senhor
343, 5 deu
tener en temps
de guerre en la tor vada de
343, 6 dias e goeyta de neitz los besiis que
deben
tenir
343, 7 une goeyta en la muretta de neyt e entro au
343, 8 portau.
343, 9 IV. Item, for e costume
es sic: -- (Malartic)
, qu’el senhor deu
343, 10 far
los portaus e los dabantaus deu castet e dar
343, 11 los ferz. Los beziis que deben
far las portas
de
343, 12 fust.
343, 13 V. Item, for e costume es, que si gens
344, 1 estrams entraben en la terro d’Aribera
344, 2 maliciosament, si
lo senhor los vol
combatre,
tota la
344, 3 beziau deudiit Castelnau les
tenguda de seguir
344, 4 per tres dias a lor metissa messioo.
344, 5 VI. Item, for e costuma
es sic: -- (Malartic)
, que si nulh hom
344, 6 ben a Castetnau per besii este, e sera
mustrat
344, 7 en besiau per besii, e aprez abera
estat
hun
344, 8 an e hun dio sees nulhe reclamatioo, qu’el
344, 9 deben
emparar cum
a bezii, et adjudar, el senhor
344, 10 defene.
344, 11 VII. Item, for e costume
es sic: -- (Malartic)
, que si nulh
344, 12 castet se levaba, el senhor qui fos de la senhoria
345, 1 d’Aribera, tota la universitat lo deu
seguir ab
345, 2 la lor metixa mession, dus dias.
345, 3 VIII. Item, for e costuma es, que si nulh
345, 4 hom bole
edificar
castet sees la voluntat del
345, 5 senhor, ladiita universitat
les
tenguda de seguir
345, 6 tres dias a lor metixa mession.
345, 7 IX. Item, for e costuma es, que si nulh hom
345, 8 de
la begaria bedaba la punhera al beguer de
345, 9 Maseras, e que penhereys per dret tote la
345, 10 universitat lo deu
seguir, e lo
senhor quel deu
far
345, 11 la mession.
346, 1 X. Item, for et costuma es eldiit Castelnau,
346, 2 que
la universitat deudiit Castet deu tenir
346, 3 bendees al senhor major
quan qui biera, la una
346, 4 vetz, la prumera neyt de paa et de bii, e
carn,
346, 5 e de sibaza, si eldiit Castet na, a coneguda dels
346, 6 juratz deldiit Castet, et que deben
dar etz la
346, 7 garia una mesalha de Morlaas, e que paguen
346, 8 a detz la sivaza aixi cum se bena au marquat
346, 9 communau, si eldiit Castet es. E si per
346, 10 abentura la portaban
de defora, que deben
346, 11 guasanhar hun dine Morlaas del cartaroo, el senhor
346, 12 que
deu
mette penhs
que mes balha a tot besii
346, 13 de la biela. E lo besii que l’ac deu
dar a
346, 14 malhevar per cap de mez, ab fizansa de la biela, e la
346, 15 fizansa que es
tenguda de pagar al cap del
346, 16 mez. E si lo senhor enlauzaba la sibaza, la
347, 1 universitat deudit Castet no deu
tenir bendees
347, 2 al senhor, ne far jutyamen, ans sen deben
347, 3 autrement penherar totz aquets debers que lo
347, 4 senhor a en lor
entro la fizansa aya
347, 5 pagament.
347, 6 XI. Item, for es, que quan lo senhor mayor
347, 7 biera al
Castet, la justicia de la vila lo deu
347, 8 hostalar, e cascun que deben
arcebe en
son
347, 9 hostau dues bestias paisemment.
347, 10 XII. Item, for e costuma es, que los jurats e
347, 11 la justicia que deben
cambiar totz
ans, e lo
348, 1 senhor quels deu
far
jurar; els
juratz bielhs, que
348, 2 deben
elegir los
juratz nabetz e la justicia.
348, 3 XIII. Item, for es e costuma, que si lo senhor
348, 4 faza nulha
domana a negun besii del Castet,
348, 5 quen deu
far dreyt en la
man de la justicia, e
348, 6 far et suffrir jutyament: el senhor no pot
tesar,
348, 7 ne s’en pot
aperar en
autra cort despeys que en
348, 8 la cort deldiit Castetnau sya
estar
jutyat; mas
348, 9 tot besii se pot
bie
aperar a la
cort mayor
348, 10 d’Aribera.
348, 11 XIV. Item, for es, si nulh besii ez clamant d’aute
348, 12 besii, que deben enterament fermar en man de
348, 13 la justicia et suffrir jutyament; e si
se vol
tezar,
348, 14 que a pot
far a la cort
mayor d’Aribera.
349, 1 XV. Item, donam e autreyam alz pobladors,
349, 2 et alz
abidors e als besiis deldiit Castelnau
349, 3 espleyt a lors obs, e
a lor bestiar, los pastenhs
349, 4 e las herbes e las aigas, e los camps
e los
349, 5 bosqs, et dalh e talh passatge francamens per
349, 6 tota nostra terra, et per nostres locqs, per totas
349, 7 nostras
forest, e de nostres sosmes, e per totas
349, 8 nostres aiguas.
349, 9 XVI. Item, for e costuma es, que si nulh
349, 10 besii
contra autre besii deldiit Castet tres arma
349, 11 iradament
en la carrera deldiit Castet, si lo
350, 1 senhor ly pot
probar ab
jutye jurat del Castet,
350, 2 lo senhor y a v sos morlaas per
ley.
350, 3 XVII. Item, for e costuma es eldiit Castet,
350, 4 que lo
senhor no a ley en deguna causa sober
350, 5 besii deldiit Castet, sy
om no sen clama,
350, 6 exceptat en plaga leyau o en homicidi.
350, 7 XVIII. Item, for es, que dementre quel senhor
350, 8 a
guerre, los besiis del Castet deben
gardar e
350, 9 deffener la villa a lor poder et far los pontz e
350, 10 las
barreras, e clauza la barbacana de pau, el
350, 11 senhor, ne hom per lui
ne la deu
desclauza; e si
351, 1 a faze, que la deu
far
clausa a son
cost e a sa
351, 2 mession.
351, 3 XIX. Item, for es que si degun besii del
351, 4 Castel desclauze la barbacana, qu’en proat
sere
351, 5 la garda dels jurats de la villa, lo senhor y a
351, 6 cinq sos per ley.
351, 7 XX. Item, for es que si per failhence deus
351, 8 ponts lo
senhor, ne nulha personna, perde
351, 9 bestia, la besiau la deu
esmendar; e
si lo pont
351, 10 era
foradat, e que per aquet forat se perde
351, 11 bestia, lo porter lo deu
esmendar
per esguard
351, 12 dels juratz.
352, 1 XXI. Item, for es, que tot besi pot
bene e
352, 2 cridar son bii a taret cum se bolera, e quel deu
352, 3 far
cridar al
messager del senhor, qu’en deu
352, 4 aber
mesalha per cridar, ho mesalhada de
352, 5 bii.
352, 6 XXII. Item, for es, que lo senhor ab los
352, 7 juratz pot
gardar las
mesuras del bii, et si las
352, 8 troba faussas, que deu
este
encors lo bii del
352, 9 dosil on se vena en sus; e si
aquet quel bii
352, 10 benera
coneix que la mesura bengan
gardar
352, 11 sy la pot
podar quetz no
la tenguen, no es
352, 12 tengut en ley.
353, 1 XXIII. Item, for es, que si hom mette aiga el
353, 2 bii
despuixs que fos
cridat, lo senhor y a cinq
353, 3 sos per ley, laque proat
fos per
esguard des
353, 4 jurats.
353, 5 XXIV. Item, for es, que la pancoussere deu
353, 6 gasanhar el cartaroo del froment, dus dines, el
353, 7 bren e
larbarit.
353, 8 XXV. Item, for es que lo carnacier deu
353, 9 gasanhar de tota carn el sors hun dine, el
354, 1 ventre el sagi, el que no deu
bene carn de
troja,
354, 2 ne ab alep en son banc, que no a fassa assaber,
354, 3 e si no a faze, pagara cinq sos per ley, e que
354, 4 nulh temps no fes carn
en la vila, si non s’en
354, 5 podor
far bon per
esgard elz juratz.
354, 6 XXVI. Item, for es, que tot besi de venda
354, 7 cridada a tot autre besii deu
bene e cargar
354, 8 sober es
qual sic: ql (Malartic)
ters de balha mes, e que deu he
354, 9 lo pees .xv.
dias que no lac deu
expleytar;
e si
354, 10 a faze ne clamar s’en bol aquet de qui sera lo
354, 11 pees, lo senhor y
a
cinq sos per ley. Mas al cap
355, 1 dels .xv. dias que lac soba, e sinc que s’en pot
355, 2 far
so bee qu’en se bolha
soiog sic: soog (Malartic)
lo pees mustre
355, 3 aule ho bon, ho que la pot
bene, e si mes
n’abe
355, 4 que het no y abere lo plus deu
arende, e si
mes
355, 5 het lo deu
satisfar,
mas het lo deu
dize que
355, 6 bene lo ba.
355, 7 XXVII. Item, for es, que si a negun besii del
355, 8 Castet
faze
arres tort ni forsa, los besiis deben
355, 9 aquet requerir quel fasse dret per esgard dels
355, 10 jurats
del Castet, e si far no ac bole, tota la
356, 1 universitat del Castet lo deu
adjudar e valer e
356, 2 deffene totz temps, e deffene e seguir per tots
356, 3 locs entro que dret lo
sie
pres,
el dam e la
356, 4 bergonha emendade.
356, 5 XXVIII. Item, for e costuma es eldiit Castet,
356, 6 e nos
ac dam, e
quels ac autreyam que la
356, 7 besiau deudit Castelnau nos es
tengude de dar
356, 8 en nulh temps, ne en nulha querida al senhor
356, 9 ne autre,
si no que la cort-major d’Aribera ab
356, 10 lor conseilh, car etz son
couz a uns deus de la
356, 11 cort-major.
356, 12 XXIX. Item, for e costuma es, que nulh
357, 1 besii de Castelnau d’Aribera no deu
dar ne
357, 2 pagar
peatge ne leuda en tot la contat de
357, 3 Begorra de neguna causa.
357, 4 XXX. Item, for e costuma es, quel senhor
357, 5 no deu
far forssa a
nulh besii de Castetnau, si a
357, 6 dret pot
fermar per estar a
esgarda de cort; si
357, 7 no pot
fermar, que
deu
jurar que no
pot
aber
357, 8 fermansses, el senhor que lo deu
prene e quel
357, 9 deu
mustrar sas
causas a garda dels juratz,
357, 10 entro la causa sia
devezida, e que deu
aber vita
357, 11 ab tota sa companha; e si arres y arriva, si
357, 12 que no mustras
ester en la
merce del senhor.
358, 1 XXXI. Item, for es el dict Castet qu’el
358, 2 senhor ne autra persona no deu
mettre en la
358, 3 villa nulha persona, qu’enjuria ne tort aya
358, 4 feit a negun besii de la villa de gambet, ho
358, 5 de plaga, e
de mort, ho de toda mainfort, si
358, 6 no que ac fez ab voluntat de
quet, qui dam
358, 7 aure
prez
e dels juratz del Castet.
358, 8 XXXII. Item, for es que si nulh besii se
358, 9 bole
partir deldiit
Castet, que deu
aber dia del
358, 10 senhor per .xv. dias, per portar e per trezer
358, 11 sas causas. El senhor quel deu
guisar per
tot
358, 12 son poder.
358, 13 XXXIII. Item, for es quel senhor ne autra
358, 14 persona no
deu
penherar
draps de lheyt, ne
359, 1 arauba a negun besii deldit Castet per embarc
359, 2 ne per nulha cauza.
359, 3 XXXIV. Item, for e costuma es que lo
359, 4 senhor no deu
prene ne liar nulh
besii del
359, 5 Castelnau si dret pot
formar per
nulha causa,
359, 6 si no que l’agous
trobat furt en maa, ho
359, 7 raubado manifest de camin, ho
atau cas agos
359, 8 feyt, que pene corporau y cabos. E si lo
359, 9 senhor
na bolhe
dar a malebar,
la besiau
359, 10 s’en deu
artier totz
aquets debers que al senhor
360, 1
deben
far entro que la
senhor lo deu
360, 2 amalhebar lo besii.
360, 3 XXXV. Item, for es, que si la companha del
360, 4 senhor a
batalha ab nulh besii de Castelnau
360, 5 se lo fe plaga leyau, qu’en
deu
lo senhor
360, 6 pagar al plagat .cl. sos morlaas per clama, e per
360, 7 parontau .v. dines morlaas.
360, 8 XXXVI. Item, for es que tot besii del Castet
360, 9 pot
mettre tot
home el Castet, si dret vol
360, 10 fermar al senhor, si no que tort mafort agos
feyt
360, 11 a besii o al senhor del Castet.
361, 1 XXXVII. Item, for es, que si nulh besii a
361, 2 contesta ab autre besii, si l’occit, que deu
361, 3 gessir del Castet et de la vila per tot temps, que
361, 4 no deu
entrar dedens
los decx, si no que ac fez
361, 5 ab volontat del senhor, e dels juratz e de la
361, 6 besiau.
El senhor ne la besiau no deben
far
361, 7 far
los amicz, et si ferma, que deu
dar al
361, 8 senhor .xv. sos per ley, a la justicia .v. sos, a
361, 9 l’heret deu
mort .ccc. sos per tres mais, et
361, 10 quels gardes dels
amicz, e si no ferma, que deu
361, 11 esser sus lo mort.
362, 1 XXXVIII. Item, for es, quel senhor quan
362, 2 ha leyt el Castet,
que deu
aber de ley
simple
362, 3 tres sos et .iiij. dines de la justicia .xx. dines, de
362, 4 plaga leyau lo senhor y a .lx. sos, e de la
362, 5 justicia .v. sos, el plagat .cl. sos.
362, 6 XXXIX. Item, for e costuma es, e nos quels
362, 7 ac dam, que
si los besiis de Castelnau tots o
362, 8 en partida, seguien a ban ab
lo senhor o ab los
362, 9 bailes, o ab los messatgers, penherar ne neguan
362, 10 are far, lo senhor los es
tengut
de portar guio
362, 11 en sa terra, et los deu
aboar tot so
que aqui
362, 12 sera
estat
feyt
per mandament del senhor, que
362, 13 no deben
esser
tengutz
al senhor ne a partida.
363, 1 XL. Item, for et costuma eldiit Castet, qui a
363, 2 boueus que deu
dar al porter
hun cester de
363, 3 milh a la mesura communau, e qui no ha
363, 4 qu’un boeu, qu’en deu
dar ung dine, e
qui
363, 5 no a boeus e que aye rossis, quel deu
dar
363, 6 hun dine, e tot home de paratge quel deu
363, 7 dar
dines de cada carga de lenha hun tizon, de
363, 8 car sinz tizon, e que
deu
aber de tota
baqua o
363, 9 de carnau si s’esgarra lo cap eus pees; e de tot
363, 10 home qui no sia besi, si met blat en Castet,
363, 11 que deu
dar al porte de
.xxx. quarteroos hun,
363, 12 de qui en sus no es
tengut
de dar
plus, e tot
363, 13 pres que la senhor agos
prees, ho besii deu
363, 14 Castet, que l’agos
prez,
lo porter los ac deu
364, 1
garda una
neyt si l’ac livran, e lendematy qu’en
364, 2 livra al
senhor.
364, 3 XLI. Item, for es eldiit Castet, e nos que’ls
364, 4 ac dam, que tot home qui prees
es, si
entre
364, 5 dedens lo borolh de la porte, y a son dreyt. Si
364, 6 es
baro, quel deu
dar detz sos
morlaas al
364, 7 porter, e al torrer, .x. sos. E si es home de paratge,
364, 8 ho borges, .iiij. dines au torrer.
364, 9 XLII. Item, for es, que totas betz quel senhor
364, 10 major
entra al Castetnau, la prumera neyt lo
364, 11 porter deu
prene messio
de despenx, a matin
364, 12 caber totas las festas annaux lo porter deu
minyar
365, 1 ab lo senhor si abe tres dias, la vespre, e la
365, 2 festa
e lendoma, e tant cum lo senhor minyara
365, 3 el deu
garda la
porta; e si bayssera de fust
365, 4 s’en perd, het lo deu
esmendar; e
per razon
365, 5 daquestas causas lo porter deu
gardar del
365, 6 soreilh coquan entro au lebant, en maneyre
365, 7 que degun no y pusqua
bie la neyt el
senhor
365, 8 ny a la besiau. E lo maty quan sie dies lo
365, 9 senhor deu
thie
bada sus la tor, e lo dia goeyta
365, 10 el Castet.
366, 1 XLIII. Item, for es, quel senhor no approba
366, 2 en nulha causa sober nulh besi del Castet, que
366, 3 ac aguoss
vist e
auzit ho per enquesta del
366, 4 senhor ab los juratz.
366, 5 XLIV. Item, for es eldiit Castet, que de tota
366, 6 domana qu’el senhor o autra persona fes a tot
366, 7 besii deu
Castelnau, que prumer s’en deu
intrar
366, 8 per ladite cort deudiit Castetnau qual cas que
366, 9 fos ho
feyt
agos e
de qui qu’es pot
apera a la
366, 10 cort mayor d’Aribera, e asso ainxi se uze en
366, 11 la cort mayor de Arribera.
366, 12 XLV. Item, for es, que si lo senhor
366, 13 domana a tota la
unviersitat de Castetnau e a la
366, 14 cort mayor d’Aribera s’en deben
jutyar.
367, 1 XLVI. Item, for es que si nulh home estram
367, 2 accabat,
debara a besii de Castetnau en la
367, 3 carrera, que a nulh
per deute sic: -- (Malartic)
no sia
punherat,
367, 4 e si la bestiau es en l’ostau de nulh besii per
367, 5 nulh deute no deu
treze la
bestia entro que sia
367, 6 estat
conegut per juratz de la villa.
367, 7 XLVII. Item, for es que de tota terra ques
367, 8 bena
el senhor, la deu hom preparar de quis
367, 9 ten, et si la vol, que la pot
aber per atant
qu’un
367, 10 autre, et aqui metix deu
dise si la bol o
no, e de
368, 1 qui en la lo besy la pot
bene a qui se
bolha ab
368, 2 lor capsos que pague del sol hun dine al
368, 3 senhor.
368, 4 XLVIII. Item, for es que tot home quis
368, 5 poble a Castetnau
noueramens, deu
este franc
368, 6 del senhor e de la besiau an e dia de talha.
368, 7 XLIX. Item, for es e nos quel ac dam, que
368, 8 totas lors
terras e lors pocessions lasquales
368, 9 tenen, poscan
ameliorar
en totas causas, saub
368, 10 lo fiu al senhor.
368, 11 L. Item, for es que la justicia deldiit Castet
369, 1
deu
estre franca
de tota don de senhor e de
369, 2 besiau si no ere mi balhanur del
Castet.
369, 3 LI. Item, for es, que si besii del Castetnau
369, 4 abe
fermada batalha ab nulh hom d’Aribera,
369, 5 si s’en vol
estrenher,
que a pot
far totas betz
369, 6 qu’es bolha, entro que la batalha fos
jutyada
369, 7 ab .lx. sos per ley cadahun al senhor.
369, 8 LII. Item, for es, que si nulh besii se plaga
369, 9 en molii ne en forn per contenta de mole, o de
369, 10 coze, no deu
dar ley. Mas si
autra persona
370, 1 n’entrava deffora per arrentar si fe plaga leyau,
370, 2 la
senhor y a .lx. sos per ley, e per la justicia
370, 3 .v. sos.
370, 4 LIII. Item, for es, que si nulh besii daba
370, 5 assaut a la maysoo de son besii e per forssa l’y
370, 6 entraba,
si lo senhor de la maison ne fasse clam
370, 7 que sera proat per garda
dels juratz, lo senhor
370, 8 de la maison y a en cada persona .xviii. sos per
370, 9 ley, el senhor mayor .lx. sos en cadahun; e si
370, 10 lo
senhor de la maison se metix ne sa
370, 11 companha se deffene de dedens
l’hostau e fase
370, 12 plaga, ne dobe autre dampnage, no es
tengut
370, 13 de res al senhor ne a partida.
370, 14 LIV. Item, for es que si nulh besii abe
mort
371, 1 autre besii, e que par son orgulh, o de amics,
371, 2 o de
aber sarmasse
en la villa, per cada neyt
371, 3 y a lo senhor .lx. sos per ley e
per justicia .v.
371, 4 sos: e si autre larquehe en son
hostau, en
371, 5 aquet lo senhor a .lx. sos per cada neyt.
371, 6 LV. Item, for es, e nos quels ac dam e quels
371, 7 ac autreyam, quels besiis de Castetnau puscan
371, 8 probar ab lor metix totas lors terras e lors
371, 9 pocessions,
e lors heretatz, e lors termes et lors decxs.
372, 1 LVI. Item for e costuma es, e nos quels ac
372, 2 dam a tot
besii estatjant a Castelnau puscan
372, 3 cassar e pescar ab de lor profieyt.
372, 4 LVII. Item, for es, e nos quels ac dam, que
372, 5 nul besii no
sia
tengut
de anar en
ost nulh
372, 6 temps, exceptat lo cas dessus diit.
372, 7 LVIII. Item, for es, que la cort de Castetnau
372, 8 se deu
manaa per tres
dies o per nau dias. E
372, 9 si besii del Castet y es
manaat
per clam, si falh
372, 10 al prumer man, lo senhor y a .iii. sos e .iiii. dines
372, 11 per ley e par justicia .xx. dines: e si falh al
373, 1 segond man per la metixa causa, paga la ley,
373, 2 e si falh
al tres mans, lo senhor y a .lx. sos per
373, 3 ley e per justicia .v.
sos. El besii quan es
373, 4 mandat a tort, deu
aber dia deu
soreih levant entro
373, 5 au coquan.
373, 6 LIX. Item, for es, que de frutz de terra ni de
373, 7 cap
d’home, no se de hom jutyar per baile, ne
373, 8 en sa maa, si no per dabant
la senhor mayor,
373, 9 a per aute que lo senhor ac agos
comes quan
373, 10 fos absent.
374, 1 LX. Item for es, que las attentatz e las
374, 2 padoenssas que nos abem
dadas e
confirmadas
374, 3 auz besiis deudiit Castetnau aixi cum dessus
374, 4 part
es
diit,
entenan a dize per tot atant cum
374, 5 es dedens los termes de la terra
d’Aribera, e totz
374, 6 nostres sosmes, e asso estar e ybern e totz
temps
374, 7 de l’an.
374, 8 LXI. Item, e nos suberdiit Bernad, conte
374, 9 d’Armanhac, bolem
et autrayam, que totz
374, 10 autres domanas et querelhas, que fussan
o venir
374, 11 podessan alz besiis o besias del Castetnau, que
374, 12 assi
non sian
escriutas ne specificadas, que sian
374, 13 jutyat e conegut per los juratz del Castetnau.
374, 14 E nos dabantdiit Bernad, conte, totas aquestas
374, 15 causas dessus-ditas
confermam e autreyam; e
374, 16 bolem que ayan
fermessa e valor per totz temps;
375, 1 e que per assy ac tengant e que ag abem
jurat
375, 2 sus los quoate santz Evangelis de Diu tocats
375, 3 e baisatz corporalment. E per mayor fermessa,
375, 4 nos
abem
sagerada la present carta de nostre
375, 5 propri saget
enpendent.
375, 6 Dassa son testimonis mossen N’Amaniu, per
375, 7 la gracia de
Diu arcebesque d’Aux; mossen En
375, 8 Rotge d’Armanhac, arcediaque
mayor d’Agen;
375, 9 mossen N’Arnaut de Barbasaa, Titbaud de
375, 10 Peyrussa, Bernad de Pardeilha, mossen
375, 11 N’Arnaud de Sent Grieda,
mossen En Joan de
375, 12 Fagedet, mossen En Fortane de Gotz, mosssen
375, 13 En Johan de Lafitola, juratz de la cort mayor
375, 14 d’Aribera, En Pelegri de Genos, abat de Tasca,
375, 15 mossen En
Galhard, prior. E jo, Bernad David,
376, 1 public notari de de Castetnau e de tota la
376, 2 terra
d’Aribera, qui ab voluntat e ab autrey
376, 3 deldiit mossenhor
Bernad, conte d’Armagnac,
376, 4 e de tota la beziau de Castetnau,
aqueste carte
376, 5 retengu e y pause mon senhau acostumat.
376, 6 Asso fo
feyt al
Castetnau d’Aribera, lo 6.o
376, 7 jorn del mes de nobembre, anno Domini
376, 8 .m.ccc.ix.o, senhoreyant en la terra
376, 9 d’Aribera lo soberdit Bernad, conte d’Armanhac.